01 Jul Fjala e ish-Presidentit të Kroacisë, z.Stjepan Mesiç në Forumin Rajonal “Ballkani dhe sfidat gjeopolitike të së sotmes dhe së ardhmes”
Është një nder dhe kënaqësi e jashtëzakonshme të jem me ju sot.
Falenderoj mikun tim të dashur, Presidentin Ilir Meta për organizimin e jashtëzakonshëm të Forumit dhe Dialogut Ballkanik.
Nga përvoja e deritanishme, ne ndajmë kryesisht të njëjtat pikëpamje, ose të ngjashme për shumë çështje.
Tema e sotme “Ballkani Perëndimor dhe sfidat gjeopolitike” është sfiduese në vetvete, nëse i referohemi ndryshimeve tektonike në Europë në vitet e fundit, por dhe në botë.
Së fundmi u mbajtën zgjedhjet europiane. Bashkimi Europian është shtëpia jonë e përbashkët, ndërsa NATO është ombrella jonë e përbashkët e sigurisë dhe mbrojtjes.
Shtrohet pyetja, a jemi gati për të përballur sfidat përpara?
Bashkimi Europian, ose paraardhësi i tij, “Komuniteti i Qymyrit dhe Çelikut”, u krijua kryesisht si një projekt paqejeje, që duhej të pajtonte dhe të bashkonte Europën pas Luftës së Dytë Botërore.
Prej Luftë së Dytë Botërore, Europa e Bashkuar nuk pati luftë në territorin e saj, sepse luftërat në territorin e ish-Jugollavisë, i ka trajtuar si lokale, ndërsa lufta në Ukrainë, u trajtua si e para europiane.
A ka BE një përgjigje për luftën në Ukrainë? A jemi gati të sigurojmë që Europa të jetë një kontinent paqeje përgjithmonë?
Më duhet të pranoj se jam vërtet i shqetësuar, sepse askush nuk ofron zgjidhje paqësore, përkundrazi, çon në përshkallëzim të konfliktit.
Pse po e theksoj gjithë këtë? Rajoni ynë dhe prosperiteti i tij varen kryesisht, duke i dhënë fund luftës në Ukrainë. Kjo është sfida jonë qendrore gjeopolitike për momentin.
Çdo ditë që lufta vazhdon, ne jemi larg nga një zgjidhje paqësore. Ne duhet të udhëheqim një politikë racionale, të mençur dhe paqësore. Politika e intensifikuar na çon në një situatë dhe më të vështirë si pozicion.
Në fund të fundit, të gjithë do të jetojmë përsëri në kontinentin e quajtur Europë, por si do ta bëjmë?
Të jetosh në shumë mënyrë varet nga ne. Kjo është arsyeja përse unë mund t’ju sugjeroj lirisht pjesëmarrësve të Forumit të sotëm, të dërgojmë bashkërisht një mesazh shprehës nga Tirana dhe të bëjmë thirrje për një zgjidhje urgjente dhe paqësore të luftës në Ukrainë.
Askush nuk dëshiron që ai konflikt të eksportohet diku tjetër, madje as në Ballkanin Perëndimor.
Nevoja për praninë dhe veprimin e bashkësisë ndërkombëtare në rajon, është ende aty ekziston, jo vetëm në Kosovë, por dhe në Bosnjë-Hercegovinë.
Edhe pse, arkitektura e kufijve në rajon, përfundoi me shpalljen e Pavarësisë së Republikës së Kosovës, ende një pjesë e strukturave politike, ka synime për të ndryshuar kufijtë shtetërorë.
Duket se nuk kemi mësuar asgjë nga historia e fundit. U zhvilluan katër luftra në territorin e ish-Jugosllavisë dhe asnjë kufi i vetëm shtetëror nuk u zhvendos një milimetër. Kjo nuk do të ndodhë as tani.
Kjo është arsyeja pse është e rëndësishme që Europa të jetë e lidhur dhe e bashkuar me të gjithë njerëzit në këtë rajon pa dallime.
Anëtarësimi në NATO dhe BE na mundëson të jetojmë në paqe, prosperitet dhe stabilitet dhe që të gjithë mund të jetojnë në korpusin e tyre kulturor, sepse ne të gjithë do të jemi pjesë e një Europe të Bashkuar, përmes anëtarësimit në BE.
Përgjigjja më e mirë ndaj të gjitha sfidave dhe kërcënimeve në Ballkanin Perëndimor është perspektiva euroatlantike e vendeve rajonale.
Europa duhet të jetë një kontinet i paqes së përhershme dhe i stabilitetit afatgjatë.
Është treguar sa e brishtë dhe e rëndësishme është paqja për Europën.
E dua këtë në kokën tonë.
Kufijtë mendorë dhe fizikë të menaxhimit të zhduken, për të përmirësuar marrëdhëniet e ndërsjella për përparim dhe përmirësimin e përgjithshëm të të gjitha vendeve, veçanërisht të Ballkanit Perëndimor.
Do të jetë suksesi ynë i përbashkët. Jam i bindur se do të kemi sukses, sepse nuk kemi zgjidhje tjetër.
Faleminderit për vëmendjen!