Kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, z. Ilir Meta bashkëbisedon me studentët e Tiranës

28 Apr Kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim, z. Ilir Meta bashkëbisedon me studentët e Tiranës

Posted at 09:55h in News by admin-lsi

LRI.27.04.2015

Ilir Meta: Kam ndjekur me vëmendje debatin që është bërë për projektligjin për arsimin e lartë. Drafti i parë ka patur reflektime të rëndësishme

Meta: Qëllimi i këtij projektligji duhet ka të bëjë me një rishikim të gjithë politikës dhe strategjisë tonë për arsimin e lartë që duhet t’i japë fund gjithë asaj praktike të deritanishme. Diploma fiktive kanë cenuar besueshmërinë e arsimit tonë të lartë

Meta: Duhet të jetë një sistem i cili garanton që çdo diplomë që merret të jetë e merituar në mënyrë që t’i shërbejë tregut të punës dhe ti shërbej progresit ekonomik të vendit por edhe progresit ekonomik e social

Kryetari i Lëvizjes Socialiste për Integrim , z. Ilir Meta zhvilloi sot një takim me studentë dhe të rinj të Tiranës ku bashkëbisedoi për çështje që kanë të bëjnë me arsimin e lartë por edhe për aktualitetin në vend.

Z. Meta shoqërohej në këtë takim edhe nga dy deputetët e LSI-së, z. Petrit Vasili dhe znj. Kejdi Mehmetaj, të cilët ishin gjithashtu pjesë aktive e bashkëbisedimit dhe iu përgjigjën pyetjeve të shumta që drejtoheshin nga të rinjtë.

Duke iu drejtuar të rinjve, Lideri i LSI-së u shpreh se liria e arsimit të lartë duhet të jetë e garantuar, por theksoi se nuk duhet të lejojmë më që të merren diploma fiktive pa shkuar asnjë ditë në shkollë.

Në lidhje me projektligjin për arsimin e lartë, Meta tha se e ka ndjekur debatin që është bërë për këtë draft që është depozituar në Kuvendin e Shqipërisë, aty ku do të zhvillohen edhe diskutimet nëpër komisione parlamentare me praninë edhe të grupeve të interesit.

Gjithsesi, z. Meta debati për këtë projektligj po zhvillohet për një kohë të gjatë tashmë. “Ka patur reflektime të rëndësishme, ku një prej tyre ka të bëjë me atë që studentët të vazhdojnë të kenë rolin e tyre të rëndësishëm në procesin e zgjedhjes të drejtuesve të institucioneve të arsimit të lartë dhe në disa element të tjerë”, – deklaroi Kryetari i LSI-së.

Sipas z. Meta ky ligj ka të bëjë me një rishikim të politikës sonë për arsimin e lartë që duhet t’i japë fund të gjithë asaj praktike që ishte shndërruar në një proces jo shumë të besueshëm, gjë që ka cenuar besueshmërinë e arsimit tonë të lartë. Ai theksoi se shumë diploma fiktive kanë cenuar arsimin e lartë dhe se tani kërkohet të ndërtohet një sistem arsimor që të jetë konkurrues.

Z. Meta nënvizoi se duhet garantuar që çdo diplomë të jetë e merituar dhe se diplomat duhet të jenë të përshtatshme për tregun e punës.

“Megjithatë, unë besoj se qëllimi i këtij projektligji duhet të kuptojmë, nuk ka të bëjë thjesht me një elementë të caktuar, por në kompleksitetin e tij, me një rishikim të gjithë politikës dhe strategjisë tonë për arsimin e lartë që duhet t’i japë fund gjithë asaj praktike të deritanishme, e cila kishte shndërruar këtë proces në një proces jo shumë të besueshëm dhe së bashku me diplomat e merituara bashkëjetonin për të mos thonë që bënin gallatë edhe diploma fiktive, të cilat kanë cenuar besueshmërinë e arsimit tonë të lartë dhe unë besoj se është në interesin e të gjithë të rinjve.

Është në interesin e prindërve të tyre dhe prindërve tuaj, të cilët investojnë për arsimimin, për edukimin edhe si taksapagues të këtij vendi dhe të këtij shteti që ne të ndërtojmë një sistem të arsimit të lartë i cili të jetë plotësisht kompetitiv.

Të jetë një sistem i cili garanton që çdo diplomë që merret të jetë e merituar në mënyrë që t’i shërbejë tregut të punës dhe ti shërbej progresit ekonomik të vendit por edhe progresit ekonomik dhe social të çdo të riu dhe të çdo prej familjeve tuaja”, – shtoi z. Meta gjatë bashkëbisedimit.

Në lidhje me kërkimin shkencor, Lideri i LSI-së tha se duhet të merret përsipër garantimi i kërkimit shkencor në universitetet publike. Gjithashtu ai shtoi se, duhet të ndihmohen edhe universitetet private për kërkimin shkencor.

Z. Meta u shpreh se, universitetet private duhet të fitojnë statusin si të tilla dhe se qeveria do të angazhohet për të dhënë kontributin në këtë investim.
Ndërkaq, Kryetari i LSI-së ka komentuar edhe largimet masive të verifikuar së fundmi në vend, duke u bërë thirrje qytetarëve që të mos largohen, pasi nuk ka shanse që të përfitojnë azil.

“Për fat të keq kemi edhe një aktivizim të rrjeteve kriminale të këtij lloj trafiku përmes dizinformacioneve për të krijuar iluzionin se atje do të pranohen, do të futen në punë, do të çojnë fëmijët në shkollë e kështu me radhë.

Ndërkohë që besoj se është bërë e qartë për të gjithë opinionin publik, edhe nga autoritet këtu, edhe nga autoritet gjermane që kjo është tërësisht një skemë mafioze dhe nuk ka asnjë gjë të vërtetë.

Gjithashtu, Kryetari i LSI-së theksoi se, opozita ka të drejtë kur thotë që situata ekonomike në vend është e vështirë, por ai saktëson se gjendja nuk ka qenë më e mirë edhe para dy viteve dhe se një gjë të tillë ja ka thënë edhe ish-Kryeministrit Berisha në atë kohë.

Z. Meta theksoi se pjesa e vështirë e reformave në vend u kalua dhe se tani do fillojnë të ndihen frytet e këtyre reformave.

“I kam thënë z. Berisha që më përpara se nuk duhet të paraqesim situatën rozë dhe me eufori, siç për fat të keq paraqitej që Shqipëria ishte vetmja që nuk prekej nga kriza dhe që ecte hap pas hapi me Gjermaninë.

Por të ishim të kujdesshëm sepse elementët e krizës po rëndoheshin dhe realizimi i financimeve të pajustifikuara, me rritjen ekonomike dhe me rritjen e të ardhurave, sigurisht që do të kishte efekte mjaft rënduese dhe kjo ndodhi për fat të keq.

Pati shpenzime marramendëse, sidomos në prag të fushatës dhe më pas një situatë mjaft kritike që e detyroi qeverinë e re për të realizuar edhe një program së bashku me Fondin Monetar Ndërkombëtar, por edhe me Bankën Botërore, për të arritur stabilizimin financave publike “, tha ndër të tjera gjatë bashkëbisedimit me studentët Kryetari i LSI-së, z. Ilir Meta.

Bashkëbisedimi i plotë i Kryetarit të LSi-së, z. Ilir Meta dhe deputetëve të LSI-së, z. Petrit Vasili dhe znj. Kejdi Mehmetaj me studentët

Ajo çka më shqetëson së fundmi është projektligji mbi institucionin e arsimit të lartë dhe kërkimit shkencor. Duke qenë studente e Fakultetit të Drejtësisë dhe duke parë këtë projektligj nga pikëpamja tekniko-juridike, evitojnë probleme të ndryshme si ndarja e fondeve shtetërore me institucionet private të arsimit të lartë dhe heqja dorë e shtetit nga grandi i pakushtëzuar, i cili mbulonte fondet e pedagogëve dhe gjithashtu financimi për nivelin master. Unë do të thoja se ky projektligj po vendos edhe kriterin e aftësisë paguese për studentët në kundërshtim me Kushtetutën, e cila në nenin 57 të saj sanksion se arsimi i mesëm profesional dhe i lartë mund të kushtëzohen vetëm nga kritere aftësie.

Nuk e kuptoj arsyen sepse këto parashikime janë bërë nga legjislatori në projektligj, por mendoj se kriteri i meritë-preferencë i sanksionuar nga Kushtetuta duhet të merret parasysh me qëllim që liria e arsimit të jetë e pakushtëzuar.

Ilir Meta: Përshëndetje, është kënaqësi e veçantë për mua që të jem sot me ju. E d
i që do të jetë një takim pak i vështirë ndaj kam ardhur me përforcime, me Kejdi Mehmetajn që është edhe deputete edhe studente, me Kryetarin e Grupit Parlamentar, z. Petrit Vasili dhe njëkohësisht edhe me Endrit Braimllarin edhe si kryetar i LRI-së, por edhe si anëtar i Këshillit Bashkiak, që ka qenë gjatë këtij mandati që po mbyllet.

Jam shumë dakord që liria e arsimi të lartë duhet të jetë e garantuar se sa duhet të jetë e pakufizuar. Besoj se e keni kuptimin që të gjithë duhet të kenë mundësinë për t’u arsimuar, por jo që të jetë kaq e pakufizuar sa të gjithë të marrin diploma, qoftë edhe duke mos shkuar në shkollë, siç edhe ka ndodhur në vitet e kaluara sepse kjo prevalon të gjithë sistemin e arsimit të lartë dhe mbi të gjithë të gjithë ata që kanë punuar dhe punojnë për të marrë një diplome të vlefshme bazuar në meritat e tyre, e cila t’u vlejë nesër për një punë të sigurt edhe me dinjitet. Kemi ndjekur me vëmendje edhe debatin që është bërë deri tani për projektligjin për Arsimin e Lartë.

Ky debat tani do të zhvillohet edhe në Kuvend, nëpër komisionet parlamentare, ku do të jenë të ftuar të gjithë grupet e interesit.

Megjithatë, është një debat që po zhvillohet për një kohë të gjatë edhe një nga arsyet që jam edhe me z. Vasili, edhe me Kejdin është, sepse ata kanë qenë të përfshirë në këtë debat që në fillimet e tij. Që nga drafti i parë, i cili është debatuar, ka patur reflektime të rëndësishme, ku një prej tyre ka të bëjë me atë që studentët të vazhdojnë të kenë rolin e tyre të rëndësishëm në procesin e zgjedhjes të drejtuesve të institucioneve të arsimit të lartë dhe në disa element të tjerë.

Megjithatë, unë besoj se qëllimi i këtij projektligji duhet të kuptojmë, nuk ka të bëjë thjesht me një elementë të caktuar, por në kompleksitetin e tij, me një rishikim të gjithë politikës dhe strategjisë tonë për arsimin e lartë që duhet t’i japë fund gjithë asaj praktike të deritanishme, e cila kishte shndërruar këtë proces në një proces jo shumë të besueshëm dhe së bashku me diplomat e merituara bashkëjetonin për të mos thonë që bënin gallatë edhe diploma fiktive, të cilat kanë cenuar besueshmërinë e arsimit tonë të lartë dhe unë besoj se është në interesin e të gjithë të rinjve.

Megjithatë unë do të doja që t’ia jepja fjalën z. Vasili, i cili ka qenë pjesë aktive i këtij procesi deri tani për të theksuar edhe ai disa nga elementet kryesore të këtij debati që do të vazhdojë deri në përfundimin dhe miratimin e këtij projektligji në Kuvend.

Por unë dua t’ju siguroj që qëllimi nuk është për të rritur barrierat financiare për ju dhe për të gjithë ata që duan të studiojnë dhe për prindërit tuaj, por përkundrazi, qëllimi është të garantohet e drejta e çdo të riu dhe çdo të reje që të studiojnë në universitet, por të garantohet edhe cilësia e këtyre studimeve, të garantohet edhe i gjithë kompleksiteti që ka të bëjë me garantimin e cilësisë akademike të bazës didaktike, laboratorike, të garantimit të praktikave dhe shumë elementeve të tjerë të cilët sot çalojnë në një mënyrë mjaft serioze.

Kështu që po kërkoj mbështetjen e z. Vasili.

Petrit Vasili: Unë do të fiksoj vetëm dy tre momente të rëndësishëm që sigurisht e bëjnë të ndryshëm procesin për këtë ligj të arsimit të lartë nga më përpara.

Unë do të nënvizoja në radhë të parë që në harkun e shumë viteve, pse jo dhe më shumë, gati dy dhjetëvjeçarë, asnjëherë shoqëria shqiptare, por edhe studentët në përgjithësi nuk kanë qenë të përfshirë kurrë në një debat kaq të gjerë për një problem kaq delikat siç është arsimi i lartë.

E zakonshmja dhe që është e diktuar nga ju të gjithë, ka qenë përpilimi i një ligji, diskutimi i nxituar i tij në Parlament në një kohë të shkurtër dhe qenia e tij fakt i kryer.

Besoj që mazhoranca e re ka krijuar atë terren të domosdoshëm, të cilit nuk mund t’i shmanget një shoqërie të demokratizuar që e ka bërë pjesë të diskutimit të gjerë publik për një kohë relativisht të gjatë, sepse debati zgjat prej gati një viti e ca.

Së dyti, provokacioni themelor që ndërtoi debatin ishte ndarja me një arsim të lartë cilësisht të ulët, i cili prodhonte fiktivitet, e thënë akoma më thjeshtë, sakrificën familjare të bërë nga kushdo, sepse cilado qofshin tarifat apo cilado qofshin mundësitë ka pasur gjithmonë një sakrificë familjare për arritur mbarimin e studimeve të larta.

Kjo sakrificë nuk shpërblehej qoftë me një diplomë të një niveli dinjitoz, por njëkohësisht duke qenë një diplomë e tillë në pamundësi për t’u përfshirë në tregun e punës.
Së treti nevoja e madhe që bënte të rishikohej ligji dhe të prezantohej ishte, sepse infrastruktura e universiteteve tona ka pasur një përkeqësim sistematik të vazhdueshëm, i cili nuk i përgjigjej dot në asnjë mënyrë atyre kërkesave që ka një student, i cili formohet në shekullin e 21-të dhe i cili pa informimin të tillë nuk mund të fitojë dot garën e punës e të punësimit në një treg, i cili është gjithmonë e më i ashpër.

Nisur nga këto premisa themelore, ne kemi pasur gjithmonë një pjesëmarrje aktive dhe ashtu sikurse z. Meta nënvizoi, ka pasur dhe një proces ndryshimi të rëndësishëm.

Përveç shumë ndryshimeve të tjera ku mbi të gjitha, dimensioni i bashkëpjesëmarrjes në vendime më të rëndësishme për zgjedhjen e institucioneve më të rëndësishme të universitetit, siç ishte ai i pjesëmarrjes së studentëve në masë të madhe të rëndësishme është ruajtur.

Besoj se ka edhe elemente të tjera debati, por unë nuk do t’iu marr më kohën, qëndrova vetëm në tre elemente të rëndësishme për të kuptuar të gjithë së bashku cilat qenë arsyet e shëndosha, pse u ndërmor një reformë e tillë dhe përse të gjithë ne u përpoqëm nga aq sa njohim, nga aq sa dimë, por me vullnet të mirë për tu bërë pjesë e saj.

Studioj në Fakultetin e Ekonomisë, dega financë.

Dua të shpreh komentin tim në lidhje me një ndër problematikat e aktualitetit tonë që është pikërisht ligji për arsimin e lartë.

Ekzaktësisht dua t’i referohem skemës së financimit dhe pikërisht financimit të kërkimit shkencor. Duke marrë parasysh që sot financimi shkencor momentalisht nuk është financuar dhe njëkohësisht në ligjin për arsimin e lartë thuhet shprehimisht që do të financohen dy subjekte, institucionet e arsimit të lartë publik dhe institucionet e arsimit të lartë privat.

Të më falni për skepticizmin, por unë mendoj që në këtë ligj ka paqartësi dhe në të njëjtën kohë ekziston shumë subjektivizëm. Duke marrë parasysh, dhe këtu dua të alternoj një argument ekonomik, gjatë periudhës 2014-2015 GDP e vendit tonë nuk ka patur oshilacione, pra flasim që nuk ka tendenca pozitive rritje, atëherë si ka mundësi që shteti pretendon që në të ardhmen ta ketë kryer këtë financim?

Njëkohësisht për t’i dhënë dhe fund komentit tim, uroj që të marrë një përgjigje ky problem duke e adresuar pikërisht në organet kompetente të cilat pres që ta konvergojnë problemin në përmirësimin e situatës.

Ilir Meta: Pra mesa kuptoj
bëhet fjalë për kërkimin shkencor. Projektligji është në proces, nuk mund të themi se është një projektligj i përfunduar, sepse nuk ka si të përfundojë pa iu nënshtruar një debati institucional në Komisionet Parlamentare, pa dëgjuar përsëri dhe ridëgjuar grupet e interesit.

Lidhur me kërkimit shkencor është një nga qëllimet e këtij ligji që të garantohet një investim për realizimin e kërkimit shkencor si një dimension, për fat të keq në përgjithësi i munguar i universiteteve tona dhe i arsimit tonë të lartë, si në universitetet publike ashtu edhe në ato private. Deri tani dhe me sa jam në dijeni është pak a shumë siç u shprehët edhe ju, që ka një evazivitet.

Mendimi im është se duhet patjetër të merret përsipër garantimi i kërkimit shkencor në universitetet tona në radhë të parë përsa i takon universitetit publik dhe ky është një detyrim i veçantë i shtetit dhe i qeverisë.

Pse jo të mbështet dhe të ndihmohet kërkimi shkencor edhe për universitet private, por unë mendoj që në këtë rast duhet edhe vetë universitetet private të investojnë më shumë për të realizuar standardet e domosdoshme të kërkimit shkencor për të merituar statusin e një institucioni të arsimit të lartë dhe natyrisht që shteti, qeveria, ka detyrimin të përcaktojë qartë këto standarde.

Dhe për t’i realizuar ato, natyrisht mund të jepet edhe kontributi i qeverisë, i shtetit përmes mbështetjes për këto institucione. Por në radhë të parë, absolutisht qeveria , shteti ka për detyrim të garantojnë kërkimin shkencor në universitet publike.

Jam studente e gazetarisë.

Kryesisht shqetësimi im qëndron te çështja më e diskutuar sot për sot në lidhje me studentët që është projektligji për arsimin e lartë dhe konkretisht kredia studentore.

Duke qenë se projektligji për arsimin e lartë parashikon një rritje të tarifave për studentët dhe kjo rritje tarifash nënkupton një kosto më të lartë në jetën e studentëve, atëherë projektligji na ofron ne mundësinë e marrjes së një kredie studentore.

Mirëpo shqetësimi im dhe i shumë të tjerëve si unë qëndron në faktin që kjo kredi studentore do të rëndojë së tepërmi te xhepat e studentëve dhe nuk do të kemi mundësi që ta shlyejmë këtë kredi studentore, duke qenë se dhe vendet e punës në vendin tonë janë të limituara…

Ilir Meta: Një risi e këtij projektligji është në mos gaboj që për herë të parë me ligj vendoset dhe garantohet kredia për studentin për të financuar, për të mbështetur studimet e larta. Mendoj se ky është një aspekt pozitiv.

Dhe në këtë drejtim unë besoj se duhet të ketë edhe disa elementë të tjerë, më të qartë dhe më konkret që kanë të bëjnë jo vetëm me dhënien e kësaj mundësie, por njëkohësisht edhe për t’i dhënë kohën dhe mundësinë çdo të riu dhe çdo të reje që të ketë mundësi të shlyejë pas një kohe të caktuar këtë kredi duke propozuar që ky investim që i riu apo e reja ka bërë, i ka dhënë mundësinë që të ketë një diplomë të besueshme e cila ofron edhe një vend pune të sigurt në mënyrë që të shlyejë më pas edhe këtë investim të marrë përmes një kredie.

Lidhur me çështjen tarifave, besoj se duhet të kemi parasysh që qëllimi nuk është rritja e tarifave dhe nuk duhet të harrojmë që edhe sot kemi një tarifë që është në mos gaboj 30 mijë lekë të rinj në vit.

Qëllimi është rritja e cilësisë, garantimi i cilësisë së arsimit të lartë, rritja e besueshmërisë së diplomave të sistemit tonë universitar, rritja e kompetitivitetit të sistemit tonë universitar në raport me universitet e vendeve të tjera, sidomos të atyre evropiane, sepse sot vlera e një diplome të universiteteve tona është larg këtyre standardeve.

Absolutisht që në çdo rast, shteti, qeveria, janë të angazhuar dhe do të bëjnë gjithçka për të shtuar kontributin e tyre në të gjithë këtë investim.

Por kuptohet edhe ky është një proces që ka koston e tij.

E rëndësishme është që në mënyrën më transparente si asnjëherë deri më sot,gjithçka të jetë e qartë për studentët, për prindërit, për trupën pedagogjike dhe për opinionin publik se cili është kontributi i shtetit dhe i shoqërisë, cili është kontributi i studentëve apo dhe i familjeve, dhe si garantohet që shpenzimi i këtyre të ardhurave që financohen në këtë sistem sjell diploma të besueshme, konkurruese që garantojnë nesër vende pune dhe jo letra pa vlerë që mbajnë të rinjtë dhe të rejat në xhep.

Unë besoj që jemi në këtë proces dhe e theksoj edhe njëherë që qëllimi nuk ka qenë dhe nuk mund të jetë rritja e tarifave.

Mendoj se ky është një spekulim. Qëllimi ka qenë dhe është një i vetëm, rritja dhe garantimi i cilësisë së sistemit tonë universitar, i diplomave tuaja.

Vij nga Ballshi dhe studioj për Farmaci. Një nga shqetësimet e mija është largimi i shqiptarëve dhe i të rinjve nga Shqipëria.

Mua më shqetëson sepse unë të ardhmen time nuk e imagjinoj as në vendlindjen time ku mundësitë për ne të rinjtë janë pothuaj zero, por edhe këtu në Tiranë ku kostoja e jetesës është tepër e lartë. Çfarë duhet të bëjmë ne, të largohemi dhe ta ndërtojmë të ardhmen tonë në një shtet tjetër? Ju çfarë do të bëni për të nxitur punësimin e të rinjve këtu në Shqipëri dhe zhvillimin ekonomik të vendit më mirë që ne të mos largohemi prej këtej?

Ilir Meta: Sigurisht që kjo është një pyetje shumë interesante dhe komplekse dhe e gjerë. Shqetësimi juaj është gjithashtu shumë i drejtë.

Sot situata në tërësi në të gjithë vendet e rajonit tonë nuk është më optimistja që do të donin jo vetëm të rinjtë, por edhe gjeneratat më të mëdha. Sot e shikojmë edhe në Evropë që problemet janë të mëdha, janë probleme ekonomike, janë probleme financiare, janë probleme strukturore.

Nuk besoj se dikujt i shkon mendja të shkojë në Greqi sot, pasi e di që shumë njerëz tuaj të afërm dhe tanët që kanë qenë në Greqi po kthehen këtu, pavarësisht se dikur e kishin ëndërr të shkonin atje dhe të siguronin të ardhura në Greqi, po ashtu dhe në Itali dhe në vende të tjera.

Të gjithë përgjithësisht kanë një objektiv, Gjermaninë, meqenëse është një ekonomi mjaft e zhvilluar dhe mjaft e qëndrueshme.

Për fat të keq kemi edhe një aktivizim të rrjeteve kriminale të këtij lloj trafiku përmes dizinformacioneve për të krijuar iluzionin se atje do të pranohen, do të futen në punë, do të çojnë fëmijët në shkollë e kështu me radhë.

Prandaj dhe unë do të bëja edhe një herë thirrje të gjithëve që të mos bien viktimë e këtyre mashtrimeve, sepse e theksoj edhe një herë që do të kthehen përsëri në Shqipëri, por do të kthehen më të varfër se sa nisen, sepse e dimë që për të ikur duhet të paguhet, duhet të shesin edhe shtëpitë e tyre, të shesin edhe lopët nëpër fshatra, sikurse edhe ka ndodhur në disa raste.

Por unë jam i bindur që kjo është një situatë kalimtare, është një situatë që do ta kalojmë të gjithë së bashku, jo duke iu larguar të vërtetave, por duke i parë ato në sy. Kemi dëgjuar se opozita ka ngritur këtë shqetësim me shumë forcë dhe ka shumë të drejtë në një kuptim, siç keni dhe ju shumë të drejtë në shqetësimin tuaj të sinqertë.

Por kjo situatë ekonomike nuk besoj se ishte më e mirë përpara dy vitesh. Ju do të thoni po mirë z. Meta se ju keni qenë në koalicion me z. Berisha dhe unë po ju them përsëri se kam qenë në koalicion me z. Berisha dh
e i kam thënë z. Berisha që më përpara se nuk duhet të paraqesim situatën rozë dhe me eufori, siç për fat të keq paraqitej që Shqipëria ishte vetmja që nuk prekej nga kriza dhe që ecte hap pas hapi me Gjermaninë.

Ky është një proces i cili po ecën në rrugën e duhur. Pjesën do të thosha më të vështirë të këtyre reformave të domosdoshme mund të them se e kemi lënë pas dhe jam i bindur se do të shikojmë frytet e një rritjeje më të madhe ekonomike, e cila do të na krijojë mundësinë edhe për të realizuar një rritje më të madhe të vendeve të punës.

Sigurisht prioritet duhet të kenë ato degë që rrisin më shumë ekonominë e vendit, por njëkohësisht edhe garantojnë një shpërndarje më të gjerë të të ardhurave në të gjithë popullsinë sikurse është bujqësia, është agro-turizmi, është vetë turizmi e kështu me radhë.

Unë jam i sigurt që jemi në rrugën e duhur dhe për këtë na duhet edhe mbështetja juaj, për këtë na duhet edhe një cilësi më e lartë e sistemit tonë universitar në mënyrë që ne të kemi në Shqipëri edhe investime më cilësore.

Do të na duhet të kemi edhe një treg pune i cili është i këtij niveli, sepse çdo investitor ka nevojë dhe kërkon edhe një fuqi punëtore sa më të kualifikuar.

Për shembull kërkesa të jashtëzakonshme ka në fushën e IT, por ne ende nuk kemi një mundësi të tillë për të ofruar kaq shumë të rinj dhe të reja të cilët kanë formimin dhe kualifikimin e duhur në këtë fushë dhe në shumë fusha të tilla të kohës.

Por unë besoj që këto reforma që po bëjmë, po e çojnë vendin në drejtimin duhur, që do të thotë, edhe ekonomia të ecë në rrugën e duhur sepse u dhanë të gjithë pas ndërtimeve, me idenë që gjithmonë do të kishin mundësi të ndërtonin dhe të shisnin dhe bënin të gjithë llogari, kaq metra katrorë ndërtim herë kaq euro për metër katrorë, të gjithë dilnin shumë të fituar nga ky biznes dhe tani ndodh që janë me dhjetëra e mijëra apartamente të bllokuara që nuk shiten, sepse orientimi i zhvillimit ekonomik në një mënyrë të pastudiuar solli këtë bllokim të gjithë këtyre kapitaleve, që janë kapitalet e këtij vendi, që janë kapitalet e shqiptarëve.

Unë besoj se kjo qeveri po ecën në drejtimin e duhur që t’i çlirojë këto mundësi në drejtime afatgjata dhe të pagabueshme.

Jam student i inxhinierisë së ndërtimit. Një problem shumë shqetësues në ditët e sotme është edhe vështirësia që has çdo student apo çdo individ në kryerjen e proceseve individuale duke filluar që nga marrja e certifikatave apo vërtetimeve apo dokumenteve të tjera.

Duke kundërshtuar këtë fakt mendoj që një mundësi shumë e mirë për të përmirësuar nivelin e institucioneve publike është shmangja e këtyre burokracive të cilat ulin dhe koston për të menaxhuar këto institucioneve, pasi dimë që këto burokraci e bëjnë të pamundur ushtrimin e profesioneve në shoqërinë tonë. Do të doja një sugjerim nga ana juaj…
Ilir Meta: Së pari jam i kënaqur edhe i lumtur që ju jeni të shqetësuar nga burokracia.

Burokracia në vendet e zhvilluara ka një kuptim tjetër, kryesisht pozitiv që tregon funksionimin e rregullt hierarkik të administratës, të shtetit dhe një funksionim në mënyrë të kronometruar.

Këtu tek ne për fat të keq burokracia është një pengesë e madhe për tërë qytetarët që nga vetë studentët.

Ne e ndeshim në shumë aspekte të tjera në administratën e shtetit. Është një problem.

Nëse do të ndjekësh një rrugë të zakonshme, është shumë e vështirë që të shkojë deri në fund sepse letrat, kërkesat nga zyra në zyrë vonohen. Dhe shpeshherë këto probleme zgjidhen me vullnet politik nga lart, gjë që në fakt nuk duhet të funksionojë në këtë mënyrë.

Ndaj duhet t’i shpallim një luftë të vërtetë kësaj burokracie që është një pengesë për zgjidhjen e problemeve të qytetarëve dhe kjo duhet realizuar jo vetëm përmes thjeshtëzimit të gjithë këtyre procedurave, por njëkohësisht edhe përmes një transparence maksimale e cila ka të bëjë që nga dixhitalizimi i gjithë shërbimeve e deri tek ndëshkimi i të gjithë atyre të cilët abuzojnë dhe në vend që të shërbejnë, bëjnë të kundërtën, pengojnë apo akoma dhe më e rëndë, gjobisin qytetarë në mënyrë që ta sjellin shpirtin në majë të hundës dhe të përfitojnë bakshishe për të bërë një shërbim të cilin e kanë për detyrë ta bëjnë dhe për të cilin paguhen nga të gjithë taksapaguesit.

Megjithatë në mënyrë më të qartë këto pengesa që ju keni ne jemi të gatshëm që t’i shikojmë dhe të bëjmë të gjitha përpjekjet tona për t’i thjeshtëzuar ato.

Jam student i Universitetit Bujqësor të Tiranës.

Universiteti ynë ka pasur bashkëpunim me Anglinë dhe studentët shkonin dhe punësoheshin për një punësim sezonal dhe merrnin një pagesë 5 mijë paund dhe aplikonin ato teori që kishin mësuar dhe kishin një ide se si punohen në vendet e BE-së.

Aktualisht kjo kontratë ka tre vjet që nuk ekziston më. Ju si Kryetar i Kuvendit dhe nëse keni në dorë dhe dëshirë a do ta bëni efektive përsëri këtë kontratë që dhe ne të marrim pjesë në këtë punësim sezonal?

Ilir Meta: Unë jam mjaft i pasionuar pas bujqësisë dhe i adhuroj të gjithë ata që studiojnë për agronomi, për veterinari dhe gjithë këto shkenca që lidhen me zhvillimin e bujqësisë, sepse vërtet kemi nevojë për t’i vlerësuar më shumë këto degë. Janë degë të së ardhmes.

Nuk janë degë të së shkuarës. Për fat të keq ky ishte mendimi pas viteve ’90 ndaj dhe pati braktisje, jo vetëm të bujqësisë, por pati një indiferencë do të thosha edhe ndaj Universitetit Bujqësor të Tiranës, i cili ka qenë një universitet i shkëlqyer edhe gjatë periudhës së sistemit komunist, sistem i cili për interesin e tij gjithashtu investoi shumë në këtë arsim dhe në këtë universitet.

Madje, edhe duke qenë një nga universitet e paktë që kishte të drejtën për të bërë specializime jashtë shtetit edhe në atë kohë.

Jam në lidhje shumë të ngushta me drejtuesit e këtij universiteti për arsye të shkëmbimit të ideve për zhvillimin e bujqësisë. Dhe para pak ditësh takova edhe disa prej tyre të cilët ndjekin studimet pasuniversitare në Gjermani dhe në vende të tjera.

Por për rastin konkret, në mos gaboj, problemi është se një pjesë e atyre që shkonin në Angli apo në Britani, nuk ktheheshin.

Ju e dini që anglezët janë më rigorozët përsa i takon problemit të azilit dhe të vizave, nuk janë as pjesë e zonës Shengen dhe mendoj se kjo ka qenë arsyeja kryesore që ky lloj bashkëpunimi nuk ka funksionuar, sepse një pjesë e atyre të rinjve që shkonin atje për të punuar, për ta patur si praktikë dhe për t’u kthyer përsëri këtu për t’u diplomuar.

Pra, ata që nuk ktheheshin ndëshkuan të gjithë të tjerët të cilët e respektonin.
Megjithatë praktika të tilla duhen parë edhe në universitete të tjera, në vende të tjera pasi përvoja e eksperienca është e jashtëzakonshme ndërkombëtare dhe evropiane.

Universitet të shkëlqyera në këtë fusha ka në Greqi si Universiteti i Selanikut i cii është një nga më të mirët. Universitet e Italisë jan
ë gjithashtu nga më të mirët sepse janë vende që e bazojnë një pjesë të madhe të prodhimit dhe të zhvillimit të tyre tek zhvillimi dhe modernizimi i bujqësisë dhe i ushqimit.

Kështu që ne do të shikojmë të gjithë mundësitë që të kemi marrëveshje të tilla që studentë nga Universiteti juaj të kenë mundësi të bëjnë praktikat e tyre në vendet e tjera europaine.

Jam studente në Fakultetin e Inxhinierisë së Ndërtimit .
Duke qenë në përfundim të studimeve kam hasur në një problematikë që lidhet me praktikën mësimore që çdo student duhet të zhvillojë në prag të diplomimit.

Problemi qëndron që në fillim të procesit tek gjetja e vendit ku do të zhvillohet kjo praktike mësimore dhe më tej me mënyrën sesi zhvillohet, a realisht zhvillohet apo jo, apo në fund kemi thjesht një fletë të firmosur dhe të vulosur, që çon në një praktikë fiktive dhe jo persona realisht të kualifikuar gati për tregun e punës.

Si mundet që qeveria shqiptare, përfshirë këtu edhe Parlamentin si një ndër organet më të rëndësishme vendimmarrëse shqiptare, që të zhvilloj një marrëveshje me institucionet private dhe ato shtetërore për realizimin sa më frytdhënës dhe real të këtyre praktikave?

Ilir Meta: Mesa di unë ekzistojnë disa udhëzime për të garantuar këto praktika, por mesa duket edhe ligji për arsimin e lartë duhet të jetë më i shprehur lidhur me garantimin e praktikave për studentët.

Megjithatë meqenëse je studente për inxhinieri ndërtimi, nëse nuk mbetet hatri unë do t’ia jepja fjalën Kejdi Mehmetajt, meqenëse ajo është marrë vazhdimisht me ligjin dhe meqenëse Kejdi është, jo vetëm deputetet, por edhe studente tek inxhinieria e ndërtimit.

Kejdi Mehmetaj: E di që është një shqetësim që e kanë të gjithë, jo vetëm në Fakultetin e Inxhinierisë së Ndërtimit, por në të gjitha Universitetet.

Ne si të rinj të LSI-së e kemi ngritur këtë problematikë rreth tre vite më parë, e kemi pasur pjesë edhe të programit tonë sa i takon propozimeve tona për rininë dhe ndihem mirë që sot mund të them se disa gjëra janë bërë.

Kuptohet që duhet bërë më shumë dhe ka hapësira për të bërë akoma më shumë siç e përmendi edhe z. Meta ndoshta në ligjin për arsimin e lartë duhet të ketë një reflektim më të madh sa i takon praktikave të punës.

Por jo më larg se një muaj më parë ka dalë një udhëzim nga Kryeministria, që ka qenë një bashkëpunim mes Ministrisë së Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, Ministrisë së Arsimit dhe Sportit dhe Departamentit të Administratës Publike, që të gjitha institucionet shtetërorë të jenë të hapura për të rinjtë në mënyrë që të gjithë ata të fillojnë praktikat e tyre, jo vetëm mësimore, por këto praktika nga dy javë apo një muaj sa i kemi ne të parashikuara në programin tonë shkollor, të zgjasin deri në një vit dhe të njihen si eksperienca jonë e punës brenda CV-ve tona, gjë që besoj se do na japë krahë jo vetëm për të zbatuar në praktikë atë që marrim në shkollë nëpërmjet teorisë, por gjithashtu për të pasur mundësi për të konkurruar më pas në tregun e punës dhe ky besoj që është edhe synimi final pse ne kërkojmë praktika më të mira mësimore.

Gjithashtu, udhëzimi përmban një pikë që ne na intereson pa masë, që është fakti se pasi mbaron praktika jonë mësimore që zgjat deri në një vit, ne marrim një dokument në të cilin përshkruhet e gjithë puna që ne kemi bërë, cilët persona na kanë pasur në varësi, sa të zotë kemi qenë dhe cilat janë vlerësimet tona, gjë që besoj se është një shtesë e madhe e eksperiencës sonë në të ardhmen.

Studentët të cilët kanë mbaruar studimet e larta jashtë vendit dhe kanë vendosur që eksperiencën e punës ta vazhdojnë në Shqipëri. Këta studentë vendosin që të gjitha njohuritë profesionale dhe shoqërore t’i integrojnë dhe t’i japin si kontribut në vendin e tyre.

Sa e lehtë është për këta studentë ky integrim dhe çfarë vlerash dhe elementë të veçantë konsiderohen nga administrata shtetërore në fushat përkatëse që studentët kanë zgjedhur dhe në aspektin social dhe kulturor?

Ilir Meta: Unë besoj se eksperienca ka treguar se një pjesë e mirë e administratës sonë është e përfaqësuar nga të rinj dhe të reja që kanë studiuar në vende të ndryshme evropiane, pra që kanë eksperiencat e tyre ndërkombëtare dhe këto janë raste të panumërta.

Ashtu sikurse dihet që numri i atyre që kanë përfunduar këto studime është shumë më i madh se sa numri i atyre që janë integruar në administratën publike, ashtu sikurse dihet që një pjesë e mirë e tyre nuk kanë preferuar të integrohen në administratën publike, sepse kanë preferuar kompanitë e huaja, shqiptare, apo ndërkombëtarë në Shqipëri të cilat ofrojnë paga shumë më të larta se sa në administratën publike.

Unë mendoj që ne i kemi të gjitha eksperiencat që tregojnë qartë që një diplomë e vlefshme dhe e besueshme të integron si në administratë, ashtu edhe në sektorin privat.

Ajo që duhet të nënvizoj është se sot në administratë numri i vendeve të punës është mjaft i përcaktuar dhe mjaft i kufizuar për shumë arsye të cilat nuk kanë të bëjnë me mungesën e dëshirës për të mos integruar të rinj të aftë që kanë studiuar në Shqipëri apo jashtë vendit në administratën publike, por që kanë të bëjnë me vetë faktin që shpenzimet për administratën janë të përcaktuara.

Është një raport i detyrueshëm që duhet të ruhet në raport me shpenzimet në tërësi dhe në këtë kuadër duhet të kemi parasysh që ligjet që ne sot kemi janë më shumë dhe më rigoroze se sa më parë.

Që do të thotë se procedurat absolutisht që janë shumë transparente, të paktën gjatë gjithë kësaj periudhe, janë të monitoruara si nga opozita si nga vetë punëkërkuesit , pra të gjithë ata që aplikojnë për vende pune, të monitoruara nga institucionet ndërkombëtare që duan të shohin se sa të vendosur ne jemi për të respektuar parimet e transparencës, meritokracisë në përfshirjen në administratën publike e kështu me radhë.

Megjithatë, unë e theksoj edhe një herë se gjithë kjo eksperiencë e kësaj periudhe ka treguar që të gjithë ata, të cilët kanë patur një eksperiencë të suksesshme të arsimit të tyre jashtë vendit apo edhe brenda vendit, kanë gjetur mundësinë, diku më lehtë diku më me vështirësi, diku edhe duke pritur për t’u integruar në një mënyrë të suksesshme. Pra, besoj në çdo rast është çështje kur dikush është vërtetë i bindur në zotërimin që i bën profesionit të tij dhe diplomës së tij.

Lidhur me infrastrukturën në Fakultetin e Mjekësisë, ne studentet kemi probleme me proceset e zhvillimit të praktikave mjekësore si dhe laboratorët ku ato ushtrohen. Kushtet janë shumë të pavaforshme.

Kjo çështje shqetësuese ka ndikuar si në formimin ashtu edhe në rritjen tonë profesionale. Ne si studentë paguajmë një taksë vjetore prej 35 mijë lekësh për të studiuar për mjekësi, dua të di a do bëni ju diçka që paratë që ne paguajmë të shkojnë vërtetë aty ku duhet dhe shkolla vërtetë të më aftësojë?

Ilir Meta: Meqenëse pyetja juaj ka të bëjë me mjekësinë unë do të kërkoja ndihmën e z. Vasili si pedagog i mjekësisë që t’iu përgjigjej edhe më mirë se unë.

Petrit Vasili: Pyetja është interesante, por edhe zemra e problemit në mënyrë të veçantë për shkencat e aplikuara siç është edhe mjekësia, por që nuk është e vetmja sepse besoj i gjithë sistemi universitar në mënyrë të veçantë ai i shkencave të sakta, por jo vetëm, sepse edhe shkencat filologjike janë të pritura drejt laboratorëve dhe teknologjive gjithnjë e më të avancuara, kërkojnë një përgjigje të shpejtë për
këtë gjë.

Për mjekësinë sigurisht që investimet kanë qenë relativisht të munguara në vite e vite, sepse prirja drejt mjekësisë klinike ka bërë që disa laboratorë në mënyrë të veçantë aparatet klinike të kenë një lloj mbetje në vend apo edhe prapambetje.

Por do të thosha për të mos marrë kohën gjatë përgjigjes, thelbi i të gjithë nismës së arsimit të lartë ka qenë dhe mbetet një dhe vetëm një, përveç shumë pritshmërie të tjera pozitive që ai ka synuar.

Për të pasur një sasi fondesh dhe një mënyrë të re të administrimit të tyre në mënyrë që nga shpenzimet parazitare administrative, këto para të shkojnë në radhë të parë në rinovimin rrënjësor të infrastrukturës laboratorike të universiteteve ku në mënyrë të veçantë shkencat aplikative siç është mjekësia, shkencat biologjike, shkencat natyrore, të kenë përgjigje të cilat kanë munguar prej vitesh dhe unë jam shpresëplotë që ky vullnet i mirë në të cilin është nisur kjo gjë do të ketë edhe përgjigjet e duhura dhe në pikëpamjet e mbështetjes financiare të duhura.

Studioj për financë, çështja që më shqetëson dhe që dua ta ndaj me ju është se sa mundësia kam unë që të punësohem në profesionin tim.

Konkretisht dua të di a keni ju nj plan për të rritur punësimin e të rinjve. Nëse po, a keni të shpejtë në këtë drejtim duke ditur se motoja juaj është të ecim më shpejt?

Ilir Meta: Nuk dua të bëj reklamë por universitetet private, sepse shumica këtu janë nga universiteti publik, por vërtet kam mbetur shumë i befasuar pozitivisht nga një debat që kemi zhvilluar në Qytetin Studenti për projektbuxhetin e shtetit midis Universitetit Mesdhetar dhe universitetit publik apo Universitetit të Ekonomisë.

Ndoshta kjo lidhet edhe me z. Angjeli si profesor i financës. Por ajo që dua t’ju them juve është se kemi vështirësi për realizimin e programit tonë të punësimit, natyrisht që kemi sepse ky ritëm i rritjes ekonomike prej 2 deri në 3% nuk është mjaftueshëm. Që kjo mundësi do të shtohet në të ardhmen sepse rritja ekonomike do të shtohet, kjo është e padiskutueshme.

Që kemi vështirësi shumë më të mëdha për të punësuar jurist, kjo është e vërteta më e madhe sepse edhe numri i atyre që janë diplomuar për drejtësi ju e dini që është i jashtëzakonshëm. Por jam i sigurt se të gjithë ata që kanë studiuar për financë apo për kontabilitet, gjithmonë kanë pasur mundësi të punësohen shumë më shpejt.

Përshëndetje, në radhë të parë dua të prek një çështje si me thënë jo dhe aq personale. Z. Meta në zgjedhjet e kësaj kohe, të 21 qershorit, për bashkinë në lista kemi rreth 50% femra. Ju jeni pro këtij vendimi me një fjalë, që pavarësisht kësaj ju keni thënë që një në dy kandidat mund të jenë femra. Atëherë mos ndoshta po diskriminoni meshkujt?

Ilir Meta: Besoj që është mëse e merituar, është e domosdoshme dhe kjo jo vetëm për këshillat bashkiake por unë besoj që edhe për parlamentin dhe për institucione të tjera absolutisht që kjo është një shoqëri e përbërë nga më shumë se 50% femra.

Është një e vërtetë mos gabojë që emrat dhe sidomos vajzat studiojnë më shumë se sa djemtë, më duket mua, kam këtë përshtypje dhe absolutisht që është një përgjegjësi e të gjithëve që të garantojmë një përfaqësim sa më të barabartë gjinor.

Për më tepër që kemi një politikë të ashpër, ju dëgjoni dhe në Parlament.

Ka një tension dhe agresivitet, i cili absolutisht ka si domosdoshmëri që të ç’tensionohet, të zbutet dhe natyrisht kjo nuk bëhet duke garantuar një përfaqësim të gruas dhe të vajzave në Këshillat Bashkiake apo në Parlament që ato të jenë aty dhe të zëvendësojnë burrat me këtë politikë agresive, por përkundrazi për ta emancipuar politikën dhe për të sjell problemet sociale që kanë ato, që ka familja, që shoqëria sepse janë më të ndjeshme më të dhimbsur, më të prekura dhe në këtë mënyrë nuk do të ndihmojnë vetëm për të sjellë probleme por edhe për t’i zgjidhur ato. Kështu që është një vendim historik, vendimi që mori Parlamenti për të sanksionuar me ligj pjesëmarrjen me 50% me gra dhe me vajza në Këshillat Bashkiake.

Kjo nismë nuk duhet të mbetet këtu, duhet të ecë më tej sepse fuqizimi i vajzave, i grave dhe i nënave shqiptare është rruga e sigurt do të thosha edhe për vetë emancipimin e shoqërisë sonë dhe çlirimin e energjive më pozitive të saj. Mezi po e presim atë ditë që duhet të miratojmë kuota për të mbrojtur burrat edhe djemtë.

Doja t’ju pyesja konkretisht nëse do të vazhdoni të keni një mbështetje të madhe të të rinjve siç keni qenë deri më sot apo puna juaj intensive i parlamentar zbeh në një farë mënyrë vëmendjen ndaj këtij grupi që është mbështetësi më i madh i juaji?

Ilir Meta:. Unë jam shumë i lumtur se ne kemi kaq shumë student nga inxhinieritë, sidomos nga ato të ndërtimit se Shqipëria nuk ka nevojë për të ndërtuar pallate shumë, por ka nevojë për t’u ndërtuar akoma më mirë, akoma më bukur për të ardhmen dhe absolutisht që do të vazhdojmë të jemi një përkrahje e fuqishme e të rinjve, sepse të rinjtë janë gjithçka për Lëvizjes Socialiste për Integrim.

Në listat tona për Këshillat Bashkiak të paktën 30% në pjesën fituese të sigurt do të jenë përfaqësues të Lëvizjes Rinore për Integrim, por jam i bindur që edhe në parlamentin e ardhshëm do të kemi shumë më tepër të rinj dhe të reja, përfaqësues të Lëvizjes Rinore për Integrim dhe të rinjve në përgjithësi, sepse absolutisht Shqipëria është e të rinjve dhe sidomos e atyre që mësojnë më shumë dhe që do të jenë të aftë ta çojnë Shqipërinë më larg por gjithmonë në drejtimin e ditur, euroatlantik.

Print page

0 Likes